Tatoeages zijn kleurveranderingen in de huid door kleurstoffen die opzettelijk of per ongeluk in de huid zijn aangebracht.
Hoe ontstaan ze?
Tatoeages die niet met opzet ontstaan worden vooral gezien na verkeersongevallen of asfaltwegen. Kleine asfaltdeeltjes die tijdens een val in een schaafwond gedreven worden kunnen een permanente grijs-verkleuring van de huid veroorzaken. Ook andere soorten pigment, zoals bijvoorbeeld ijzerzouten, die met kracht in de huid worden gedreven kunnen een tatoeage geven. De pigmentdeeltjes zijn te groot om door de ‘opruimcellen’ (macrofagen) van het lichaam te worden afgevoerd en blijven dus in de huid op hun plaats liggen.
Geschiedenis
Verreweg de meeste tatoeages zijn opzettelijk aangebrachte afbeeldingen ter verfraaiing van de huid. Het aanbrengen van tatoeages kent een zeer lange geschiedenis die teruggaat tot de prehistorie en tatoeage werd door vele volkeren op alle continenten toegepast. Aanvankelijk door het wrijven van koolstof (as) in, vaak opzettelijk aangebrachte, wonden. Later door het prikken van pigmenten in de huid. Tatoeages hadden bij primitieve samenlevingen vaak religieuze betekenissen of hadden betrekking op culturele tradities van de stam. Tot op de dag van vandaag is de tatoeage bij verschillende groeperingen in de westerse samenleving populair gebleven. Waren tatoeages tot enkele tientallen geleden vooral gangbaar bij soldaten en zeevarenden, nu worden ze bij (vooral) jongeren veelvuldig aangebracht. De belangrijkste reden om een tatoeage te laten zetten is om een bepaalde identiteit te creëren of te accentueren of om ‘bij de groep te horen’.
Techniek
Tegenwoordig worden tatoeages aangebracht met apparaten die met een naaldje met grote snelheid pigment in de huid deponeert. Amateur tatoeages ontstaan door het met een naald op de huid gelegen (Oostindische-)inkt in de huid te prikken.
Complicaties
Giftige bestanddelen Sinds 2004 is een aantal kleurstoffen in Nederland verboden omdat het giftige en/of kankerverwekkende stoffen bevatten. Dit betreft vooral de zogenaamde AZO-kleurstoffen. In het buitenland worden deze pigmenten nog wel veel toegepast.
Infecties
De bonafide tatoeëerder gebruikt alleen steriele materialen. Wanneer dit niet gebeurt kunnen verschillende soorten infectieziekten worden overgebracht. De belangrijkste zijn:
- hepatitis
- syfilis
- tuberculose
- lepra
In theorie kan ook het HIV-virus door tatoeagenaalden worden overgebracht. In de zomer van 2004 bleek een bepaald soort tatoeage-inkt geïnfecteerd te zijn met schimmelsporen en bacteriën die ook gezondheidsrisico’s met zich dragen.
Allergische reacties
Ontsteking van de huid door allergische reacties op het pigment is gezien bij verschillende, overwegend oudere, pigmentsoorten die chroom, kobalt of kwik bevatten.
Verwijdering van tatoeages met laser
Een tatoeage vormt in eerste instantie een bevestiging van een zekere identiteit. Niet zelden verandert deze identiteit in de loop der jaren, en wil de bezitter van de tatoeage dit bewijs van de oude identiteit laten verwijderen. Ook tatoeages die in buien van overmoed, rebellie of verliefdheid werden geplaatst blijken soms na jaren (soms dagen…) niet meer zo begerenswaardig. Tot het einde van de jaren ’80 van de vorige eeuw waren tatoeages alleen te verwijderen door wegsnijden of weg schuren. Deze behandelmogelijkheden hadden als nadeel dat zij littekens nalieten. Sinds ca. 12 jaar is het mogelijk (sommige) tatoeages met laser te verwijderen. Door de laser wordt het pigment zeer kort (miljoensten van een seconde) sterk verhit, waardoor de relatief grote pigment-bolletjes uiteenvallen. Vervolgens kunnen de in kleine stukjes geschoten pigmentdeeltjes door de macrofagen van het immuunsysteem worden opgeruimd. Deze techniek blijkt vooral goed geschikt voor donkere pigmenten.
